Du lịch Hạ Long, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng, thích thú trước vẻ đẹp kỳ ảo của những đảo đá có hình dạng ngộ nghĩnh, những hang động lung linh tuyệt đẹp, những làng chài bình dị nằm trong những khung cảnh nên thơ, mà còn có cơ hội tìm đến thưởng thức những đặc sản mà chỉ có ở Hạ Long, bạn mới thấy nó đậm đà vị biển đến thế. Sam biển là một trong những món ăn như thế bạn có thể được thưởng thức khi du lịch Hạ Long. Sam biển Hạ Long là loài sam biển vừa quý hiếm, thơm ngon, bổ dưỡng, không chỉ nức tiếng về giống sam to mà người làm sam cũng đầy công phu khi chế biến chúng.
Các món ăn từ Sam với nguyên liệu chính là thịt sam biển, những đầu bếp tài tình nơi đây có thiết chế biến ra được rất nhiều món ăn khác nhau, như: tiết canh sam, gỏi sam, chân sam xào chua ngọt, sam xào xả ớt, trứng sam chiên giòn, trứng sam xào lá nốt, sam hấp, sam bao bột rán, sụn sam nướng, sam xào miến… Các món ăn từ thịt sam biển thơm ngon, nhưng để có được những món ăn độc đáo ấy, thì khâu thịt sam và chế biến là cả một quy trình công phu. Việc trước hết cần nói đến là quá trình đánh bắt sam biển. Để bắt được sam biển, ngư dân phải tính con nước và định ngày ra khơi. Sam thường đi theo đôi (một đực, một cái), nên đã tìm thấy sam là bắt được cả hai con một lúc. Nếu chỉ bắt được 01 con, thì ngư gia sẽ nhanh chóng thả ngay xuống biển, vì đó là con so. Sam rất dễ nhầm với so, mà ăn so hay bị đau bụng.Những người đi biển lâu năm dễ dàng phân biệt được hai loại này. Về kích tấc, so giống sam cái nhưng nhỏ hơn. Miệng của sam bằng phẳng còn so thì hõm sâu. Dấu hiệu dễ phân biệt nhất là so có số gai nhiều hơn rất nhiều so với sam. Sam biển là loại hải sản chỉ sống trong thiên nhiên, chưa nuôi trồng được, khi đánh bắt lên bờ chỉ sống được không quá ba ngày. Đây cũng là một thử thách đối với những người làm nghề đánh bắt, kinh doanh sam.
Không có nhiều nhà hàng làm món ăn này bởi từ quy trình đánh bắt, bảo quản, chế biến Sam đều rất công phu, tỉ mỉ, khó nhọc. Khi giết sam phải có đủ ba công cụ là dao nhọn, dao chặt và kéo để lấy phần chân, lọc thịt, bỏ ruột và gan (vì bộ phận này chứa nhiều tác nhân gây đau bụng). Sam là món ăn thuộc loại hàn tính, nên phải ăn cùng những gia vị nóng như: giềng, sả, ớt, lá lốt… cùng với tài nghệ khéo léo và kinh nghiệm lâu năm của người đầu bếp, chúng ta sẽ có những món ăn đặc sắc chế biến từ sam biển với những hương vị rất riêng.Thịt sam ngon, vỏ sam cũng rất bổ ích, có thể khắc hàn, cảm lạnh và kỵ sài cho người và vật nuôi.
Hiện tại, người ta bắt sam không chỉ để chế biến thành các món ăn công phu, mà cốt yếu là để lấy vỏ. Vỏ sam được xuất khẩu sang Trung Quốc. Từ vỏ sam, người Trung Quốc có thể dùng để chế tạo ra đồ lưu niệm có độ tinh xảo, quyến rũ du khách.
Nếu có kế hoạch du lịch Hạ Long, thì bạn hãy một lần tìm đến để thưởng thức món Sam biển tại Hạ Long, để cảm nhận được hết cái vị mặn mòi của biển khơi vùng vịnh. Chắc chắn món ăn này sẽ làm cho du khách nhớ mãi cái hương vị thật riêng mà ngoài đi du lịch Hạ Long, du khách không thể có được.